การบำบัดอาการปวดขณะมีประจำเดือน

แม้ว่าประจำเดือนจะมาพบกันทุกเดือน เหมือนไม่ใช่เรื่องใหญ่สำหรับบางคน แต่สำหรับบางคนแล้วมันอาจใหญ่โตมาก เมื่อมีอาการปวดท้องประจำเดือน ไม่ว่าจะเป็นแบบก่อนมีประจำเดือน (Premenstrual Syndrome หรือ PMS) หรือแบบ ขณะมีประจำเดือน (Dysmenorrhea)  เราสามารถดูแล บำบัดอาการดังกล่าวได้หลายวิธีในแบบทั่วไปที่สามารถจัดการเองได้ อาทิเช่น

• การใช้กระเป๋าน้ำร้อน หรือผ้าห่มร้อน ประคบบริเวณหน้าท้อง ซึ่งในกรณีที่ยังสามารถทนอาการปวดได้
• การรับประทานยาบรรเทาปวด เมื่อทนอาการปวดไม่ไหว แต่การใช้ยาแก้ปวดเป็นประจำอาจมีผลต่อระบบอื่นๆ ของร่างกายภายในอนาคต
• การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ จะทำให้ร่างกายหลั่งสารเอนดอร์ฟิน (Endorphin) ซึ่งเป็นสารแห่งความสุขออกมา จะช่วยลดความเครียดของร่างกาย และจิตใจ เป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำมีอาการปวดท้องประจำเดือนได้
• การนั่งสมาธิ เป็นการรักษาสมดุลในระบบหายใจ ระบบภายใน
• การดื่มน้ำอุ่นๆ ทำร่างกายให้อบอุ่น เลี่ยงการดื่มน้ำเย็น ไอศรีม
• การพักผ่อนให้เพียงพอ และเหมาะสมโดยไม่ทำให้นาฬิกาชีวิตรวน เพราะเนื่องจากจะมีอาการอ่อนเพลีย อาจเผลองีบหลับในระหว่างวันจนทำให้นอนไม่หลับในเวลากลางคืน

ส่วนการรักษาในทางแพทย์แผนปัจจุบันนั้น  แต่ก็ควรอยู่ในความดูแลของแพทย์ในทุกๆ วิธี ได้แก่

• การรับประทานยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม (Combined oral contraceptive pill) ใช้รักษาอาการปวดประจำเดือนนอกเหนือจากการใช้เพื่อคุมกำเนิด เป็นความนิยมกันมาเพราะราคาถูก ผลข้างเคียงน้อย
• การฉีดยาคุมกำเนิด (Injectable contraceptive) ใช้เพื่อคุมกำเนิดอยู่ได้นาน 9 เดือน ด้วยการฉีดเข้ากล้ามเนื้อ เป็นฮอร์โมนที่ใช้รักษาอาการปวดประจำเดือนได้ แต่มีผลข้างเคียงคือ เลือดออกกะปริบกะปรอย น้ำหนักตัวเพิ่ม ปวดศีรษะ ฯลฯ
• การฝังยาคุมกำเนิด (Contraceptive implant) ตัวยามี 2 ขนาด คือ ชนิดฝังครั้งเดียวอยู่ได้นาน 3 ปี และชนิดที่อยู่ได้นาน 5 ปี มีผลข้างเคียงคือ เลือดออกกะปริดกะปรอยในระยะ 2-3 เดือนแรก อารมณ์แปรปรวน และน้ำหนักตัวเพิ่มในบางคน
• ยากลุ่ม Gonadotropin releasing hormone agonist (GnRH agonist) เป็นยาฮอร์โมนที่มีฤทธิ์แรง ใช้ฉีดเข้ากล้ามเนื้อเดือนละครั้งนาน 6 เดือน แต่ราคาแพง และผลข้างเคียงสูง
• ยาดานาซอล (Danazol) เป็นยาฮอร์โมนที่ออกฤทธิ์คล้ายฮอร์โมนเพศชาย ใช้รับประทานนาน 6 เดือน มีผลทำให้เยื่อบุโพรงมดลูกฝ่อ ผลข้างเคียง คือ อาการแสดงคล้ายเพศชาย เช่น เสียงแหบห้าว ผิวมัน มีสิว เป็นต้น
• การตรวจเลือดเพื่อดูค่าสาร CA 125 ในภาวะที่มีเยื่อบุมดลูกเจริญขึ้นผิดที่ชนิดรุนแรง ผลค่า CA 125 จะสูงขึ้น
• การใช้อุปกรณ์ทางการแพทย์ตรวจหาสิ่งผิดปกติภายใน ได้แก่ การตรวจอัลตราซาวนด์ และ การส่องกล้องตรวจช่องท้อง (Laparoscope)

เราต้องหมั่นสังเกตุอาการแสดงต่างๆ ทุกเดือนนะคะ เพื่อที่จะป้องกันปัญหาสุขภาพอื่นๆ ตามมา อาจส่งผลกระทบในระยะยาว ไม่ว่าจะเป็นการเสียเวลาในการทำงาน การเรียน การเงิน และด้านจิตใจ